II. Mehmet (Çelebi) 1389 (Bursa) – 1421 (Edirne)

II. Mehmet (Çelebi)

1389 (Bursa) – 1421 (Edirne)

1413-1421 yılları arasında hüküm sürmüş beşinci Osmanlı Padişahı

Dedesi Murad Hüdavendigâr’ın şehit düştüğü ve babası Bayezid Han’ın tahta çıktığı 1389’da dünyaya gelmiştir. Annesi Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kızı Devlet Hatun’dur. Bütün şehzadeler gibi devrin en gözde alimlerinin elinde ye­tişti. Ahmed bin Muhammed Cezeri’den Arapça ile kıraat ilimle­rini, Sofi Bayezid namıyla meşhur olan İmamüddin Ali Çelebi’den diğer akli ve nakli ilimleri öğrendi. Bursa kadısı Koca Mah­mud Çelebi ve Molla Fenari’den Hanefi mezhebi fıkıh bilgilerini öğrenen Çelebi Mehmed, eniştesi Emir Sultan’dan da feyz aldı. Pembeye mail beyaz tenli, kara gözlü, kara kaşlı, gür sakallı, şahin bakışlı, açık alınlı, geniş göğüslü ve uzun kollu olup burun­ları hanedanın değişmez şeklini haizdi. Bedeni sporlarda fevkalade maharetliydi. Bünyesinin kuvveti ve mütenasipliği dolayısıyla Güreşçi Çelebi unvanı ile anılırdı. Azim ve irade sahibi, sözüne sadık, sabırlı, tedbirli ve ağırbaşlı idi. İleri görüşlülüğü sayesinde tehlikeli olabilecek olayları önce­den düşünerek hareket ederdi. Planlı ve programlı iş yapar ka­rarlarını süratle tatbik sahasına koyardı.

Ankara savaşına katıldığında henüz on dört yaşında idi. Sava­şın kaybedilmesi ile küçük yaşta büyük problemlerle karşı karşıya kaldı. Parçalanan devleti uzun mücadelelerden sonra tek elde birleştirdi. Anadolu’da dağılan birliği yeniden sağladı. Timur’un ihya et­tiği Anadolu beyliklerinden bir kısmını ortadan kaldırırken bir kıs­mını da tabi duruma getirdi. Bu özelliğinden dolayı Osmanlı dev­letinin ikinci kurucusu denilmiştir. Rumeli’de ise Türk nüfuzunu kuvvetlendirdi. Ömrünün tamamını savaşlarda geçiren bu kahraman hükümdar katıldığı yirmi dört muharebede kırk yara almıştır. Kendisinden nakledilen şu söz hayat hikayesini çok güzel ifade etmektedir: Çocuk yaşımda bunca belalar kim çektim, kimse çekmiş değildir. Ne yazık ki devleti eski haşmetine kavuşturmak için gece gündüz gayretle uğraşan bu Türk hakanı, henüz otuz iki yaşında iken hayata gözlerini kapadı.

Çelebi Mehmed siyasi başarılarının yanı sıra imar ve kültür fa­aliyetlerine de büyük önem vermiştir. Bursa, Edirne ve Amas­ya’da pek çok eser yaptırmıştır. Bursa’da Yeşil Camii adıyla ta­nınan mabedi gerek inşaatında kullanılan mermerlerin nadirliği gerekse onu süsleyen oymaların zarafeti itibariyle şehrin başlıca şaheserlerinden biridir. Bu caminin karşısına yüksekçe bir mev­kide kendi türbesini yaptırdı. Türbenin karşısına düşen medrese­si bugün müze haline getirilmiştir.Bunlardan başka Edirne’de Emir Süleyman tarafından inşası­na başlanan ve Musa Çelebi tarafından devam ettirilen Ulu Cami’nin tamamlanması ona nasip oldu. Bu Camiye vakıf olmak üzere Edirne’de ki bedesteni yaptırdı. Oğlu Şehzade Kasım bu caminin bahçesinde medfundur.

  Çelebi Mehmed ilim adamlarını himaye ve teşvik ederdi. On­lara karşı hürmetkar ve cömertti. Bu itibarla kısa süren hükümdar­lığı döneminde namına muhtelif mevzularda eserler yazılmıştır. Devrin en güzide ilim adamları arasında İbni Arabşah, Abdurrah­man Merzifoni, Molla Sarı Yakup, Molla Kara Yakup, Kafiyeci Muhyiddin, Kadı Feyzullah ve Rükneddin Ahmed sayılabilir.

SULTAN ÇELEBİ MEHMED HAKKINDA:

Halkondil: Birinci Mehmed’i, tavırlarına, hareketlerinde sü­rate, vakarına ait övgülerin hepsinin fevkine yükselten şeyi, Os­manlı müverrihleri gibi Bizans müverrihleri tarafından da adaleti, şefkati, civanmertliği, dostluğunda sebatı, gerek Türkler gerek rumlar için hayırhahlığı hakkında herkesin birleştiği şahadettir…

Dukas: Çelebi Mehmed yalnız Türkler değil Hristiyanlara da iyilikle muamele etmiş ve can-ı gönülden hisleriyle fikrinin geniş­liği ve ahlakının güzelliği birbirine uygun düşmüştür…

Hammer: Bütün hayatı müddetince Bizans imparatorunun sadık müttefiki, Türkmen asilerinin korkunç düşmanı, Osmanlı saltanatı tahtının şanlı dayanağı, Osmanlı müverrihlerinin tabirince, Tatar tufanının tehlikeye düşürdüğü devlet gemisini kurtaran Nuh idi…

Hoca Sadeddin Efendi ise: Padişahlık süresi sekiz yıldan beş gün eksik idi. Güzel huyu ve şefkatli tutumuyla her yanda şöhret yapmıştı. Adet edindiği şekilde dileyenlere nafakalar dağıtır, her Cuma günü fukarayı doyurur, ihtiyaç sahiplerine gereken yardı­mı yapar, hesapsız hediyelerle kırık gönülleri sevindirirdi. Allahü teâlâ şanlarını yüce etsin Haremeyn (Mekke ve Medine)’de konuklayanlara her yıl sayıya gelmeyecek ölçüde mal gönderirdi…

Sultan Mehmed Çelebi 26 Mayıs 1421 de Edirne’de vefat etti. Ölüm haberi gizlendi. Osmanlı Padişahları arasında ölümü gizlenen ilk padişah o oldu. Cenazesi Bursa’ya getirilerek Yeşil Türbe’ye defnedildi.

Erkek Çocukları: Mustafa Çelebi, İkinci Murad, Ahmed, Yusuf, Mahmud.
Kız Çocukları: Fatma ve Selçuk Hatun.

Kaynak: Bilgipedia Türkiye'nin En Doğru, En Kapsamlı Bilgi Deposu

www.bilgipedia.org