FİLİSTİN'İ KANA BOYAYAN MEKTUP: BALFOUR DEKLARASYONU

FİLİSTİN’İ KANA BOYAYAN MEKTUP: BALFOUR DEKLARASYONU

Erhan AFYONCU

19. yüzyılda Osmanlı topraklarında nüfuz alanı kurmak isteyen İngiltere, Fransa’nın Katolik, Ruslar’ın da Ortodokslar ile işbirliği yapması gibi imparatorlukta kendisine yardımcı olacak bir topluluk aradı ve Yahudiler’le işbirliğine başladı. Yahudiler, böylece Filistin’e geri dönüş yolunda önemli bir müttefik buldular.
İngiltere’de Filistin’de bir Yahudi devleti kurma fikri ilk defa 1915’te Başbakan Herbert Asquith kabinesinin Yahudi üyesi olan Herbert Samuel tarafından ortaya atıldı. Samuel, Yahudi devleti fikrini ortaya atarken Filistin’in İngiltere için önemine vurgu yapmıştı. Samuel, Haim Weizmann ve Maliye Bakanı Lloyd George Ocak 1915’te siyonizm üzerine bir muhtıra yayınladı. Ancak bu dönemde İngiltere’deki genel hava bölgede uluslararası bir yönetim olması gerektiği yönündeydi. Ancak Başbakan Herbert Asquith’in görevden ayrılması ve Lloyd George’un başbakan olması siyonizm için dönüm noktası oldu.
Siyonist Dernekleri Federasyonu adına Lord Rotschild’e İngiliz Dışişleri Bakanı Balfour tarafından yazılan 2 Kasım 1917 tarihli mektup Balfour Bildirisi olarak bilinecek ve Filistin toprakları bu mektupta vaat edilenlerden sonra tekrar eskisi gibi olmayacaktı. Balfour’un mektubunda Yahudiler için millî bir yurt kurulmasının İngiltere tarafından olumlu karşılandığı ve İngiltere’nin elinden geleni yapacağı ifade ediliyordu. Her ne kadar mektupta Filistin’de yaşayan ve Yahudi olmayan toplulukların haklarına zarar gelmeyeceği hususu vurgulansa da böyle olmadı. Bölge 100 yıldır kan ve gözyaşından kurtulamadı.
KAYNAK: 2 KASIM 2025, 
https://sosyal.teknofest.app/@tarihcci/115481358563477335