Ermenistan komşu ülkeler tarafından nasıl bölünecek?
Azerbaycan'dan Siyaset Bilimi Uzmanı Elchin KHALIDBEYLI Ermenistan'ın bölüneceğini yazdı.
02 Nisan 2023 - 18:41
Resmi Erivan'ın askeri-siyasi provokasyonlarının olası sonuçları Ermeni toplumunda yerini kesin tahminlere bırakmaya başlamış, olaylara siyasi mantıkla yaklaşanlar yavaş yavaş ülkenin ana düşmanının dışarısı olmadığını anlamaya başlamıştır. Başbakan Nikol Paşinyan'ın eşi Anna Akopyan'ın "11 bin askerin firar ettiğini" kabul etmesine rağmen, Ermeni toplumunda gerçeğe yaklaşma süreci ertelenirse, Ermeni siyaset bilimcinin bu ülkenin yok olacağına dair son tahmini doğrulanabilir. .
Güney Kafkasya çok tehlikeli bir tarihsel süreçten geçiyor. Bu bölgede dünya devlerinin jeopolitik çıkarları keskin bir şekilde çatışıyor. Böylesi bir küresel çatışma, bölgesel askeri-politik gerginliğin en üst düzeye çıkmasına neden oldu. Dünya devlerinin bölgesel çatışmasında "jeopolitik bir araç" görevi gören Ermenistan'ın askeri provokasyonları ise Güney Kafkasya'da yeni bir savaş tehdidini daha da artırıyor.
"Fitch Ratings" ajansının Güney Kafkasya'da yeni bir savaş olasılığını dışlamaması ilginçtir. Ajans, Azerbaycan ile Ermenistan arasında yeni askeri çatışmaların olası seçeneklerden biri olarak artık daha alakalı olduğuna inanıyor. Bu kurumun vardığı sonuca göre jeopolitik durum geçen yılın başından beri savaşa doğru gidiyor. Ancak Fitch, Azerbaycan ile Ermenistan arasında bir barış anlaşması imzalanması ve ilişkilerin normalleştirilmesi yerine ekonomik ve ticari işbirliğine odaklanılması olasılığını dışlamıyor.
Elbette bölgede çıkarları olan uluslararası aktörlerin de askeri-politik gerginliğin artmasında yadsınamaz bir rolü oldu. Her halükarda, Avrupa Birliği'nin sivil misyonunun Ermenistan'a gelmesinin ardından resmi Erivan'ın daha fazla askeri provokasyona başvurduğu ve barış sürecinden uzaklaşmaya çalıştığı yadsınamaz bir gerçektir. Son dönemde Avrupa Birliği'nin Ermenistan'daki misyonunun başkanı Markus Ritter bile provokatif açıklamalarla jeopolitik durumu daha da gerginleştirdi.
Mesele şu ki, Markus Ritter "Ermenistan, Azerbaycan'ın baharda bir saldırı hazırlığında olduğunu iddia etti" ve "böyle bir saldırı olmazsa AB misyonunun başarısı olur" iddiasında bulundu. Bu, Avrupalı gözlemcilerin kendilerini bölgede barışın garantörü, hatta Ermenistan'ın kurtarıcısı olarak sunma girişiminden başka bir şey değildir. Ve bölgede barışın güçlenmesine değil, aksine karşılıklı güvenin yok olmasına hizmet ediyor.
Avrupa Birliği'nin misyonu Ermenistan'ı Azerbaycan'dan korumak değildir. Bu heyet mevcut durumda barış sürecini desteklemek için Ermenistan'a gönderilmiştir. Ancak gözlemler, bu misyonun faaliyetlerini çoğunlukla resmi Erivan'ın verdiği yanlış bilgilere dayandırdığını gösteriyor. Ve bu bakış açısıyla barışa değil, yeni bir savaşın başlamasına yol açabilecek bir pozisyon alıyor.
Ancak bölgede yeni bir savaş çıkması durumunda Avrupa Birliği de dahil olmak üzere Erivan'ın hiçbir yabancı patronu Ermenistan'ı koruyamaz. Birincisi, yabancı hamilere dayanan resmi İrevan, bölgedeki askeri-politik provokasyonlara uzun süre müsamaha göstermeyecektir. Bu, topyekun bir savaş olasılığını gerçeğe dönüştürebilir. Ve Ermenistan'ı yeni askeri çatışmalardan korumak o kadar kolay olmayacak.
Mesele şu ki, Ermenistan'ı savunmak için bunun yerine savaş alanında savaşmak gerekiyor. Ermeni ordusu savaşamaz. Çünkü bu ülkenin ordusunun askerleri savaş alanından kaçmaya daha alışkın. Resmi Erivan, ittifak ve ortaklığa ancak Ermenistan yerine savaşan diğer ülkelerin önemiyle paralellik gösteriyor.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev bir keresinde 44 gün süren savaş sırasında Ermenistan ordusundan 10.000'den fazla askerin savaş alanından kaçarak firar ettiğini vurguladı. Resmi Bakü, Ermenistan ordusunun durumunu, moralini ve savaş kabiliyetini bu ülkenin askeri-politik liderliğinden daha iyi biliyor. Son dönemde Ermenistan ordusunda kadınların yer alması da bu ülkenin yeni askeri operasyonlar konusunda tavır alma potansiyelinin ne düzeyde olduğunu gösteriyor.
Son olarak, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın eşi Anna Akopyan'ın açıklamaları, bir sonraki savaşın sonuçlarını önceden tahmin etme fırsatı veriyor: "Gerçeği saklamayı ve son derece acınası sözler söylemeyi seviyoruz, ama gerçek şu ki, sırasında. 44 gün savaşında 11.000 asker kaçağımız oldu. Bir kadın olarak, erkeklerin büyük ihtiyacı görmesi için kendim bir grup kurmaya karar verdim. Silahlı grupları oluşturup görevlerini yerine getirmeye gidenlerin kadınlar olduğunu görsünler. Erkekler buna iyi tepki vermedi, bizimkiler katılmadı."
Ermeni toplumu, Ermenistan Başbakanı'nın eşinin söylediklerine çok dikkat etmelidir. Çünkü bu Azerbaycan siyasi çevrelerinden gelen bir açıklama değil. Ermenistan'ın en bilgili siyasi figürü olarak kabul edilen Başbakan Nikol Paşinyan'ın karısıdır. Muhtemelen bu bilgiyi kocasından duymuştur ve Ermenistan Anna Akopyan'ın söylediklerine tamamen güvenebilirler. Ancak bu veriler resmi Bakü'nün iddialarını doğruluyor.
Dolayısıyla resmi Erivan'ın şu anda bölgedeki dünya devlerinin çıkarları arasında askeri ve siyasi provokasyonlara neden olması ve jeopolitik bir araca dönüşmesi aslında Ermenistan için gerçek bir tehdittir. Çünkü Ermenistan ordusu ülkeyi korumaktan çok uzaktır. Yabancı patronlar Ermeni ordusu adına savaşmayı düşünmüyor. Ve böyle bir durumda yeni bir savaşa yol açmak, Ermenistan'ın varlığını riske atmak demektir.
Ermenistan'da bu gerçeği anlayan çok az insan var. Ermeni siyaset bilimci Alen Gevondyan, Ermenistan topraklarının komşu ülkeler arasında bölünebileceğine inanıyor. Ona göre resmi Erivan, Ermenistan'ı bölge devletlerine karşı bir araca dönüştürdü. Böyle bir durumda, Ermenistan'ın geleceği sadece en tehlikeli tahminlere yol açıyor. Ve bu devam ederse, yakın gelecekte Ermenistan'ın varlığı ciddi soru işaretlerine yol açacaktır.
Ermeni siyaset bilimci, bölge ülkelerini Ermenistan'ın gerçek düşmanı haline getiren şeyin resmi Erivan'ın tavrı olduğuna inanıyor: "Şu anda bölgede ciddi sorunlara neden olan Ermenistan'ın varlığı, Ermenistan'ın ulusal güvenlik çıkarlarına aykırıdır. Dolayısıyla komşu ülkeler arasında siyasi, hatta bölgesel olarak büyük bir ihtimalle Ermenistan bölünebilir. Batı ve Rusya Ermenistan'a yardım etmeyecek, durumu ağırlaştıracak ve kenara çekilecek."
Ermeni siyaset bilimci Alen Gevondyan, eğer resmi Erivan gerçeklerden uzak maksimalizmden vazgeçmezse tüm bunlar kaçınılmaz olacaktır: "Ermenistan'ın bazı bölgelerinin bölge devletlerinin ortak yönetimi altına gireceğini varsayıyorum. Neredeyse hiçbir şey olmayacak. Ermenistan denen devletin solu ve dış politikanın sonuçları".
Görüldüğü gibi resmi Erivan'ın askeri-politik provokasyonlarının olası sonuçları Ermeni toplumunda kesin tahminlere yol açmaya başlamıştır. Yaşananlara siyasi mantıkla yaklaşanlar, Ermenistan'ın asıl düşmanının dışarıda olmadığını yavaş yavaş anlıyor. Ve böyle bir durumda Ermeni toplumunda gerçeğe yaklaşma süreci gecikirse Ermeni siyaset bilimcinin öngörüsü gerçekleşebilir.
Elchin KHALIDBEYLI,
Siyaset uzmanı,
"Yeni Musavat" Medya Grubu
FACEBOOK YORUMLAR