En meşhur Türk Pehlivanları

Dünyaya, "Türk gibi kuvvetli" sözünü tescil ettiren cihan pehlivanlarımızın şöhretleri dilden dile anlatıla anlatıla günümüze kadar ulaşmıştır.

Şimdiki gibi iletişim imkanlarının olmadığı dönemlerde bu pehlivanların hikayelerinin halk içinde yayılıp sevilmesinde pehlivan kahvehaneleri ve özellikle gazetelerde yayınlanan pehlivan tefrikalarının rolü büyüktür. Ancak gazetelere tiraj patlaması yaptıran bu tefrikalara temel kaynaklık eden eser,  tanınmış Türkçülerimizden M. Sami Karayel'in "En Meşhur Türk Pehlivanları" serisidir.

Karayel'in, 1941-1948 yılları arasında 13 kitapta 16 pehlivanın hayatını ve güreşlerini anlattığı ve müstakil olarak basılan "En Meşhur Türk Pehlivanları" serisi, cihana nam salan güreşçilerimiz hakkında neşredilmiş ilk kitaplardır. Bu önemli eser, Oğuzhan Murat Öztürk tarafından serinin tüm kitaplarının bir araya getirilip notlandırılmak suretiyle yayıma hazırlanıp Ötüken Neşriyat tarafından yeniden okurla buluşturuldu.
Karayel, büyük çoğunluğu sözlü kültüre dayanan kimi çelişkili, kimi şüpheli kimi sahih bilgileri derleyerek üstün bir gayretle eserlerini hazırlamış, hastalığının ızdıraplı safhalarında bile yazmaktan vazgeçmemişti.
 

"Şurasını açıkça yazabilirim ve hiçbir tevazua lüzum görmem: Eğer ben, Türk pehlivanlık tarihine ait olan bu eserleri neşretmemiş olsaydım Türkler, maatteessüf babayiğitlerini bilmeyeceklerdi," diyerek çalışmasının önemini vurgulayan Karayel, Tanzimat döneminde ortaya çıktığını belirttiği Batı hayranlığı ve taklitçiliği sebebiyle Türk sporuna ait ne varsa devlet ricali ve münevverler tarafından baltalandığına ve yok edildiğine inanıyordu.

Karayel'in "En Meşhur Türk Pehlivanları" serisini kaleme alarak bu yarayı onarıp bu büyük boşluğu doldurmayı amaçladığını, "İşte ben, şunu yapmış bulunuyorum: Bu yüz senelik son spor tarihimizin varlıklarını toplamak, bunları var etmek, yeni nesle sunmak…" sözlerinden anlıyoruz.

750 sayfalık bu hacimli eserde, Türk pehlivanlık tarihinin şu büyük isimleri anlatılmıştır:

Kel Aliço, Koca Yusuf, Çolak Mümin, Kazıkçı Kara Bekir, Hergeleci İbrahim, Sultan Abdülaziz Han, Yozgatlı Kel Hasan, Yürük Ali, Arnavudoğlu Ali, Kavasoğlu İbrahim, Şamdancıbaşı Kara İbo, Kara Ahmet, Kurtdereli Mehmet, Makarnacı Hüseyin, Adalı Halil, Kızılcıklı Mahmut.

Böylece, Karayel'in tabiriyle, "Küllenmiş duran asil ruh bugün kıvılcım hâlinde canlanmış bulunuyor. Yine eski mücadele ve babayiğitlik ruhu kaynamağa ve taşmağa başlamıştır. Babayiğitleri sevmeğe ve onları okuyarak iftihar duymağa, zevk almağa, heyecan taşımağa koyulmuştur."

Ötüken Neşriyat Tel:(0212) 251 03 50

Kaynak Yeniçağ: Türk'ün kuvvetini cihana gösterdiler