Daha adil bir dünya için şekillenen maddenin öyküsü

Pera Müzesi, ‘Ağırlık ve Ölçü Sanatı’ adlı koleksiyon sergisinin kataloğunu okurlarla buluşturdu. Anadolu’da kullanılan ağırlık ve ölçü aletlerinin tarihsel gelişimi kadar, farklı uygarlıkların ekonomik ve sosyo-kültürel dinamiklerine de ışık tutan yayın satışa sunuldu. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan yeni bir seçkiyi geçtiğimiz yıl sanatseverlerin beğenisine sunmuştu. Hem görselleriyle hem de araştırma yazılarıyla dikkat çeken serginin kataloğu, Anadolu ve bağlantılı coğrafyalarda kullanılan ağırlık ve ölçü aletleri etrafında şekillenen ekonomiyi, kültürü, kültürlerarası sistem ilişkilerini, toplumsal güven dinamiklerini ve birimlerin standartlaşmasının yolculuğunu; uygarlıkların, tanrıların, tüccarların, usta ve çırakların gözünden keşfetmeyi amaçlıyor.

MÖ ikinci bin yıldan günümüze uzanan geniş zaman diliminde yaşanan dönüşümleri ve süreklilikleri disiplinler arası bir bakış açısıyla sunan kitapta, metinlere 500’den fazla görsel eşlik ediyor. Katalogda, arkeolog Oğuz Tekin ‘Tarih Boyunca Terazi ve Terazi Ağırlıklarına Genel Bir Bakış’, Antik Yunan tarihi uzmanı Charles Doyen ‘Astragalus Biçimli Roma Ağırlıkları’, mimarlık tarihçisi Uğur Tanyeli ‘Osmanlı Topoğrafya Teknolojisi ve Havayi Terazi’, sanat tarihçisi Brigitte Pitarakis ‘Bizans’ta Ağırlık Ölçme Sanatı’ ve ‘Bir 19. Yüzyıl Kâğıt İkonasındaki Adalet Terazisi’ başlıklı makaleleri ile yer alıyor. Hazel Rössle’nin yayıma hazırladığı katalog, Pera Müzesi Artshop, anlaşmalı kitabevleri ve online satış platformlarından temin edilebilir.

TARTILAN EŞYA MI RUH MU?

Projenin yöneticisi Hazel Rössle, ölçme ve tartma eyleminin kültürlerdeki yerine şu ifadelerle ışık tutuyor: “Doğruluk ve adalet kavramları birçok kültürde terazi kefelerinin dengesiyle bağdaştırılır. Antik Mısır’da ölülerin günahları terazide tartılırken, Antik Yunan ve Roma kültürlerinde adaletin simgesi tanrı ve tanrıçaların tasvirinde terazi vazgeçilmez bir unsurdur. Bizans toplumunda adil veya doğru tartma, güçlü bir ahlaki anlam taşır ve ruhların tartılmasını akla getirir. Osmanlı İmparatorluğu’nda ise eksiksiz tartmak, ticarette olduğu kadar inanç bağlamında da güvenin temellerini atan imge olarak karşımıza çıkar.”