Belge ve fotoğraflar Akif'in hayatına ışık tutuyor

RUVEYDA OKUMUŞ

İstiklal Marşı’nın TBMM tarafından kabulünün 100. yılı münasebetiyle 2021 yılı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan›ın yayımladığı genelge ile «Mehmet Akif ve İstiklal Marşı Yılı» olarak ilan edildi. Bu vesileyle Milli şairimiz Mehmet Akif ve İstiklal Marşı üzerine çeşitli etkinlikler yurt genelinde icra ediliyor. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı da İstiklal Marşı’nın kabulünün 100. yılı dolayısıyla “Mehmet Akif Ersoy ve İstiklal Marşı” isimli özel bir yayına imza attı.

ÖZEL KOLEKSİYONLARDAN FOTOĞRAFLAR

Mehmet Akif’in hayatının tüm yönlerini ve milli marşımızın kabul süreci arşiv belgeleri ve fotoğraflar eşliğinde söz konusu eserde kapsamlı olarak ele alınıyor. İki bölümden ve 351 sayfadan oluşan kitapta 138’i arşiv belgesi olmak üzere 216 materyal kullanıldı. Bunlardan 124›ü Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı envanterine kayıtlı arşiv belgelerinden, diğerleri ise Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Arşivi (ATASE), TBMM Arşivi ve özel koleksiyon ile anonim belgelerden oluşuyor. Kullanılan arşiv belgelerinden Osmanlı Türkçesi olanlar belge görüntülerinin yanı sıra günümüz Türkçesi ile sadeleştirilmiş hali birlikte bulunuyor. Kitapta çeşitli gazete, dergi ve TBMM Zabıt Ceridesi’nin yanı sıra 36 adedi özel koleksiyonlardan ve 10 adeti anonim olmak üzere 46 adet fotoğraf bulunmaktadır.

AKİF’İN HAYATINA DAİR BELGELER

• Mehmet Akif Ersoy›un (1873-1936) mücadelelerle geçen hayat hikayesini gösteren belgeler söz konusu eserde yer alıyor. Şair Mehmet Akif›in tercüme-i hali, nüfus ve resmi sicil kayıtları, İdadi (Lise) ve Baytar (Veteriner) Mektebi diplomalarının suretleri, memuriyetleri ve tayinleri, Darülfünun hocalığı, verdiği dersler, Ankara’ya gidişi, Burdur milletvekilliği, Sebilürreşad dergisinin yayınlanması, Diyanet’le yaptığı Kur’an-ı Kerim Tercümesi Sözleşmesi, Safahat’ın toplattırılıp imha edilmesi, Yedigün dergisine verdiği son röportajı, vefatı, cenazesi haberleri, anma törenleri, ailesine ait nüfus kayıtları gibi önemli ve dikkat çeken pek çok belge kronolojik olarak okuyucuya sunuluyor.

İSTİKLAL MARŞI İÇİN İLK YAZIŞMALAR

12 Mart 1921’de İstiklal Marşı’nın TBMM’de milli marş olarak kabulü, 21 Mart’ta Resmi Gazete’de yayınlanması, bestelerine ait belgelerle ilk defa 1982 Anayasası’nda Milli Marş olarak yer alması önemli konu başlıklıları olarak eserde öne çıkıyor. İstiklal Marşı’nın ile ilgili resmi yazışmalar, gazete haberleri, basılan kartpostallar ve Osman Zeki (Üngör), Ali Rifat (Çağatay), Mehmet Zati (Arca), Seyyid Abdülkadir (Töre), Ahmet Yekta (Madran), İsmail Hakkı ve Halit Lem’i (Atlı) tarafından yapılan bestelerine de yer veriliyor. Arşiv belgeleri, süreli yayınlar ve fotoğraflar eşliğinde hazırlanmış olan “Mehmet Akif Ersoy ve İstiklal Marşı” kitabı önemli bir kaynak eser olmasıyla İstiklal Marşı’nın kabulünün 100. yılı hatırasına önemli bir katkı sunduğu görülmektedir.