ALEVİLİK - Hüseyin TANRIKULU

Sözlük anlamı olarak Aliye mensup, Ali taraftarı, Aliyi sevenler anlamına gelir. İslam tarihi ve türk tasavvuf edebiyatında geniş bir kullanım alanına sahiptir. Hz. Aliye bağlılığı ve ona saygıyı ifade eden sözcüktür.Bugün bu terimle ifade edilen X.Y.Y'dan itibaren islamı kabul etmeye başlayan gezici türkmen kavimlerinin örf adet ve alışkanlıklarını günümüze kadar getirmişlerdir.Bunların sosyal yapısı dini inançlarını bir potada eritip çeşitli isimlerle günümüze kadar getirmiş olmalarına güzel bir örnektir.

           İlk dönemlerde Yesevilik, Vefailik, Haydarilik ve Kalenderilik'tir. Bunları dört grup halinde devam ettirmişlerdir. XIII. Y.Y'da Babai ayaklanmasından sonra bu guruplara kızılbaş derler. XV. Y.Y'dan sonra da  Alevi adıyla anılmışlardır.

          Bizi ilgilendiren esas konu daha değişik esaslardır.İslam tarihinin konularından olan çirkin olaylar birbiri ardı sıra gelir.Hz. Osman öldürülünce hilafet makamına Hz. Ali gelir. Hz. Osman'ın şahadeti bir ayaklanma sonucu olur.Hz. Ali nin karşısında olanlar, Hz.Osman'ın katillerinin bulunmasını isterler.Ortalıgın yatışmasını bekleyen Hz Ali yanlışlık yapmak istemez. Olayları çıkılmaz hale getiren fitne boşdurmaz.İslam tarihinin kara lekesi olan Camel (DEVE) vakasına sebep olurlar.

         Daha sonra isyan eden Şam valisi Muaviye çeşitli entrikalarla işi temelli çıkılmaz hale getirir. Sıffin savaşında Kur’an-ı Kerim  yapraklarını kargılara taktırarak Hz. Ali'nin karşısına çıkar. Bu durum hakem olayıyla Hz.Alinin şehit edilmesine kadar gider. Daha sonra Hz. Hasan'ın eşi tarafından zehirlenerek şehit edilmesi ve Hz.Hüseyinin Kerbelada 72 akrabasıyla birlikte Muaviye nin oglu yezit tarafından şehit ettirilmesi islam tarihinin kara lekesi değil karanlık sayfasıdır. Torunlarını türlü eziyetlerle öldür, dedesinden şefahat bekle oh ne ala memleket.

        Bu olaylardan sonra Hz.Aliyi sevenler Ali taraftarları diye bu isimle adlandırılır.Her zaman mazlumun yanında yer alan yüce türk milletinin EhliBeyt ve Ali sevgisi her zaman ön plandadır. Türklerin yaşadığı bütün coğrafyada suni tasavvuf ve tarikat geleneğinde de bu izler mevcuttur. Devlet eliyle bile senelerce kötülenip yıkılmak istenen bu düşünce sistemi,daha gelişip kökleşmiştir.

        Türklerin islamiyete girişi ve bu dinin Türkler eliyle yücelişinin ilk işareti Saltuk Bugra Han destanında görülür. Allah’ın aslanı sıfatıyla kahramanlığı ve kendini bu dine adayışı Hz.Ali sevgisini katmerlemiştir. Eline, beline, diline sahip olma düsturunu ahlak ve anlayış esaslarının temeli sayan Alevilik Türk toplumlarında geniş çevreler edinmiştir.(Kişi bilmediğinin düşmanı olur) diye bir söz vardır.Alevilik öğrenilmesi gerek bir mevhumdur. Çünkü hakkında çok kötü dalavereler dönmüştür. Dogruyu bilip öğrenmek insanlığın gereğidir.                                                                                 

    Emekli Edebiyat Ögrt.ve il Milli Eğitim Müd. Yrd.

     Hüseyin TANRIKULU
 

Kaynak: https://asasmedya.info/news/authors