Zihinsel geviş getirmek

~~Zihinsel geviş getirmek kavramı, bireyin bir olay ya da duruma takılıp kalarak, sürekli fasit bir daire içerisinde dönüp durması ve bir türlü çıkış yolu bulamama hali olarak tanımlanabilir.

Çalıştığı örgütte amiriyle sorun yaşayan memur, eve geldiğinde, örgütteki olumsuz olaylara takılıp kalır ve sürekli aynı şeyleri anlatıp üzülmeye başlarsa, muhtemelen zihinsel geviş getiriyor, demektir. Genel olarak mobbing mağdurlarında, saplantılı kişilik özelliğine sahip bireylerde sıklıkla bu durum görülür.

Bu bireylerin büyük bir kısmı, gece yattıktan sonra bile örgütte yaşadıkları olayları tekrar yaşamaya ve gece yarılarına kadar uykunuz kalmaya başlarlar. Hep aynı şeyleri tekrar ederler. Bu tür kişilerde alkol ve sigara kullanma oranı oldukça yüksektir.

Kendini yetiştirmeyen müdür, öğretim üyesi, doktor velhasıl hangi statüde olursa olsun bu sorunu maalesef yaşayabilir.

Zihinsel geviş getirmenin üç hali vardır. Birincisi, kendisi başarısız, yetersiz ve yeteneksiz olan bir kişinin, sürekli başkalarının başarısını küçültmeye ve değersiz hale getirmeye çalışma durumudur. Yöntemi dedikodu, iftira ve sözlü sataşma şeklinde ortaya çıkar. Tedavisi çoğunlukla yoktur. Çünkü, bu birey herkesi kendi başarısızlık çizgisine çekmeye çalışır.

İkincisi, başkalarının kendisi hakkındaki algılarına takılıp kalan ve bu algıları sürekli tekrar eden ve bir türlü sorun çözemeyen kişi halidir. Özellikle dıştan denetimli kişilik özelliğine sahip bireylerde çok fazla görülür. Hayatının büyük bir kısmını, kendisini başkasına ya da başkalarına ispatlamaya çalışmakla geçer. Oysa insanlar bir Türk Atasözünde ifade edildiği gibi: Görmek istediklerini görürler, işitmek istediklerini işitirler.

Üçüncüsü ise, yaşadığı olumsuz olaylara saplanıp kalma halidir. Bu tür kişilerin alternatif üretme ve sorunu başka şekilde çözme stratejileri yoktur. Bir olaya takılır kalır ve hep o olayı tekrar ederler. Bu kişilerin en büyük özelliği kalıp yargılara sahip olmaları ve bireyleri bir ya da birkaç küçük özelliklerine göre değerlendirip yargılama halidir. Bu yargılama biçimlerini bozuk plak gibi sürekli tekrar ederler. On yıl önceki söylemleri ile on yıl sonraki söylemleri arasında hiçbir fark yoktur.

Sürekli zihinsel geviş getiren bir kişiyseniz, büyük bir olasılıkla patinaj yapıyorsunuz demektir. Hala daha bırakılan yerde otluyor, bir adım yol yürüyemediğiniz anlamına gelir.  İnsanın hesap vereceği tek şey inançlı ise Allah’tır. İkinci olarak yasalar ve yakın aile çevresidir. Başkalarına göre hareket edip takılıp kalmayınız. Olaylara takılıp kalmanız, enerjinizi kötü kullanmanız, zamanınızı, emeğinizi beyhude harcamanız demektir.

Kişisel bilginizi ve yaşam kalitenizi artırmanıza rağmen, çevrenizin kalitesi artmayabilir. Çevrenizde sözde eğitimli, diplomalı ama cahil kişiler olabilir. Onlara takılıp kaldıkça, bu durum, büyük bir çıkmazın içerisine girdiğinizin göstergesidir. Bu sebeple öncelikli olarak çevrenizi değiştirin. Nitelikli bireylerle dost olun ve paylaşımlarda bulunun. Özel alanınıza ne kadar çok az insan alırsanız, o kadar çok huzur bulursunuz.