MİLLİ MÜCADELE’DE CEYHAN’LI BİR FRANSIZ
Ünlü Fransız yazarlarından Alphonse Daudet’in amca çocuklarından Justin Daude seyahat kitaplarının etkisiyle 19. Yüz yılın ortalarında bir gezgin olarak yelkenli gemisi ile Mersin’e gelmiştir. O zamanki Mersin 100- 150 evden oluşan küçük bir şehirdir.
Çukurova’nın bereketli toprakları Daudet’i çok etkilemiş, önce Adana’ya yerleşerek 1864 yılında bölgede ilk modern fabrikayı kurmuştur ve daha sonra fabrikayı Ceyhan’a taşımıştır. Oğlu Charles Daudet 1874 yılında Adana’da doğmuştur. 1876 yılında Alphonse’nin ölümü üzerine eşi ve çocukları bu un fabrikasını 1948 yılına kadar çalıştırmışlardır. Justin Daudet’in oğlu ve kızı Beyrut’taki Fransız okulunda öğrenim görmüşlerdir. Charles Daudet ve eşi döneminde Ceyhan’daki un fabrikası altın dönemini yaşamıştır. Charles ve eşi Paulene Daudet Türklerin sevgi ve saygısını kazanmış mutlu bir çift olarak, Ceyhan’daki yoksul insanlara daima maddi yardım yapıyor, onların un ihtiyaçlarını karşılıyorlar, çocukları olmadığından dolayı fakir Türk çocukları ile sevgilerini ve maddi güçlerini paylaşmışlardır.
O dönemde Ceyhan’da otel ve lokanta bulunmadığından, Adana valisinin mektubu ile gelenler Daudet’lerin herkese açık olan misafirhanelerinde ağırlanırdı, fabrikanın bir bölümü fakir çocukların aşevi olarak kullanılmıştır ve Ermeni’lerin tehditlerine boyun eğmemişlerdir.
Hayırseverlikleriyle saygı toplayan Daudet’ler, Fransızların Çukurova’yı işgali yıllarında baskılara göğüs gerdiler, Fransız yönetimi bölge dışına gıda maddeleri ve un çıkarılmasını yasaklamıştı. Daudet ailesi yasaklara rağmen Toros’lardaki ve Pozantı’daki Milli Kuvvetlere gıda ve un göndererek Fransız olmalarına rağmen Fransız yönetimine karşı mücadele etmişlerdir. Açıktan Milli Kuvvetleri ve mağdur olan Türkleri korumuşlardır. Fransızların işgal yıllarında bölge insanlarına yaptığı insanlık dışı uygulamalara karşı koyan, kalbi insan sevgisiyle dolu olan yine bir Fransız ailesi olmuştur. Charles Daudet 1946 yılında Ceyhan’da vefat etmiştir, çocukları olmadığından ailesinden hiç kimse kalmamıştır, ölümünden sonra eşi Paulene iki yıl daha fabrikayı çalıştırmış o da 1948 yılında vefat etmiştir.
Daudet ailesi, İstiklal Savaşının ve Çukurova’nın Türk ve Müslüman olmayan Kuva-i Milliye mensuplarıdır, Fransız sömürgecilerine karşı insanlık dersi ve fazilet mücadelesi vermişlerdir. Macar milli şairi Petöfi “ Felaket yağmuru altında başkaları için çiçek toplayan insan, büyük insandır.” diyor. Türk Milletinin en zor ve en karanlık günlerinde maddi ve manevi destek olan Daudet ailesinin fertleri de büyük insanlardır.