MELEKGİRMEZ ÇARŞISINDA BİR ERMENİ USTA
İlçemizde eski Belediye binasının arkasında Osmanlı döneminden kalan bakırcı ve kalaycıların çoğunlukta olduğu tarihi bir çarşı vardır. Akşama kadar bakırcıların çekiç sesinden meydana gelen gürültüden dolayı bu çarşıya Melek Girmez Çarşısı denilmektedir. Bu çarşının en renkli simalarından biri Ermeni vatandaşımız Agop GÖÇERYAN( GÖÇEROĞLU) idi, oğulları Arşak ve Levon ile birlikte bakırcılık ve kalaycılık yaparlardı. Agop Emmi, kıyafeti, babacan ve şakacı tavırları ile bizden biri gibi davranırdı. Adana şalvarı giyerdi, komşuları ile iyi geçinirdi, ihtiyacı olan komşularına faizsiz borç para verirdi, Cuma günleri çıraklarına Cuma namazı için erkenden izin verir, Hoca Efendinin hangi konuda vaaz verdiğini çıraklarına sorar ve öğrenirdi.
Agop GÖÇERYAN, Maria teyze ile evli idi, bu evlilikten iki erkek ve bir kız olmak üzere üç çocuğu vardı. Agop Emminin en büyük çocuğu olan Arşak Ağabey, babasını kızdırmak için bizlere para verirdi, bizler de mahallenin çocukları bakırcı dükkanının karşısında toplanır hep bir ağızdan:” Bahçelerde mor meni,/ Verem ettin sen beni/ Ya sen Müslüman ol/ Ya ben olam Ermeni, Hınçak / “ diye türkü söylemeye başlayınca “ Esek oğlu esekler, def olun” diye bizleri bakırcı çekici ile kovalardı. Kaçarken de “Agop demek, ne b.k yemek.” diye bağırarak kızdırmaya devam ederdik. Oğlu Arşak Ağabey ile çevredeki esnaf da toplanıp gülerlerdi. Şehrimizde GÖÇERYAN ailesinden başka Anjel ve Roza Ablalar vardı, bu iki kız kardeş hiç evlenmemişlerdi, yaşlı idiler ve kuaförlük yaparlardı, bana iki defa maddi yardım yapmışlardı, eniştemle samimi idiler. Ayrıca mahallemizde Ermeni dönmeleri Ziya Ağabey ile Cemile Teyze vardı, komşularla ilişkileri zayıftı.
Göçeryan ailesinin kendi mülkü olan evleri Cumhuriyet mahallesinde idi, kiracıları Ali EMENİR amcanın oğulları ve yeğenleri aynı avludaki evlerde ikamet ederlerdi, sokaktaki kapı komşuları ise Türk ve Arap idiler. Hiçbir kimse GÖÇERYAN ailesini hor görmez, dışlamazdı, onları kendilerinden biri gibi görürlerdi. Mahallede okutulan mevlit merasimine Mariya Teyze mutlaka davet edilirdi, Mariya Teyze davete icabet ederdi, Müslümanlarla birlikte dua ederdi. Mahallenin çocukları da Ramazan ve Kurban bayramı sabahı bu Ermeni ailenin de bayramını kutlar, ellerini öperlerdi. Agop Emmi, 1969 yılında vefat edince, evlerine koştuk, eşi ve çocuklarına başsağlığı diledik, cenazesi mersin’deki kilisede yapılan dini merasimden sonra toprağa verildi. Mersin şehir mezarlığında her dinden insan kabirleri aynı yerde ve yan yanadır. Bir gün Mariya Teyze, oğlu Arşak Ağabeyle bağırarak konuşmaktadır: “ Oğlum Arşak, bizim Ermenilerden başka eşek millet kalmadı, dünyada herkesin devleti var ama henüz bir bağımsız devlet kuramadık.” diyor ve bu konuşmayı kiracıları olan arkadaşlarımız Mahmut ve Uğur EMENİR ile Ahmet ve Hasan ÖZKAN işitiyorlar. Demek ki “ Fıtrat değişti sanma kan yine o kandır.” sözü doğruymuş. Bizim ekmeğimizle, sevgimizle, ilgi ve iyiliğimizle büyüyen ve yaşayan çok sevdiğimiz Mariya Teyzemiz kalbinde bizlere karşı gizlice kin güdüyormuş. O yıllarda Ermenistan S.S.C.B.ne bağlı idi.
1980 yılından sonra Almanya’ya tıp stajı için giden arkadaşım Dr. Vedat GÖDE, kaldığı şehirde tesadüfen Arşak Ağabey ile karşılaşıyor, Vedat’ın kayınpederi ile Agop Emmi, hem dükkan komşusu ve hem de aynı meslekten idiler, gazeteci Oral ÇALIŞLAR’ın dedesi bakırcı Emin Emmi de dükkan komşusu idi. Arşak Ağabey, Dr. Vedat’a Türkiye’de kendilerine siyasi baskı olduğundan dolayı Almanya’ya iltica ettiklerini söylüyor, nankörlük yapıyor. Oysa bizler şehrimizde ve mahallemizde kardeşçe yaşıyorduk, mahallemizde Türk, Arap, Kürt, Afgan, Rum, Ermeni, Acem kökenli aileler hep birlikte yaşadık, aramızda ırk, din ve mezhep kavgası olmamıştır, mahallemizde her dil serbestçe konuşulurdu. Milli varlığımıza ve manevi değerlerimize düşman olmayanlara düşmanlık yapmadık.
Seyhan Çağlar EMEN