EVLER
Önder Gürcan
Bizim kuşağın çocukluk yıllarındaki dünya şehirlerinde bahçeli evler, köy evleri, dağ evleri, vadi evleri, yayla evleri, göl evleri, orman evleri, çiftlik evleri, ova evleri, bağ evleri vardı.
Şatolar, köşkler, konaklar, yalılar ve villalar vardı.
*
Bugün dünya nüfusu dokuz milyarı geçti.
Yeryüzünün yaklaşık yüzde onunu yerleşim yerleri oluşturuyor.
Günün koşullarına paralel olarak eski şehirler ruhlarını kaybediyorlar.
Ve şehirler metropollere dönüşüyor.
Yeni mimarlık ve mühendislik modernitesi ile büyük boyutlara ulaşıyor.
Sonuçta alışılmadık bir olguyla dikey ve yatay kentleşmeler günlük hayatın damarlarına yerleşiyor.
*
Bir zamanlar yüzyıllık palmiye, çam, çınar ve akasya ağaçlarıyla örtülü olan mahallelerde - içinde hanımeli, menekşe ve gül kokulu bahçesi olan evler vardı.
Evlerin bahçelerinde hayvan barınakları ve köpek kulübeleri olurdu.
Evlerin bahçelerinde, ağaçların yanı sıra dut, erik, incir, iğde, hurma, nar, kiraz gibi meyve ağaçları yetiştirilirdi.
Ağaçlarının üzerindeki kuşların ve ağustos böceklerinin şarkıları, mahallelerin balkon sarmaşıklarıyla örülmüş sokaklarından duyulurdu.
Sabahları -sessizliğin sesinde- tatlı esen dost rüzgar ile uyanılırdı.
Evlerin bahçelerinde çiçek kokuları ve kuş sesleriyle kahvaltı yapılırdı.
Güneşin kucaklayıcı ışıkları altında komşu sohbetleriyle çay ve kahve içilirdi.
Geceleri gökyüzündeki ay ve yıldızlar seyredilirdi.
Her evde zengin bir kitaplık bulunurdu.
Kış aylarında bir insan boyu kar yağardı ve bütün şehirler “bir kar masalı” yaşardı.
Çocuklara binbirgece masalları anlatılırdı.
*
Şimdi o eski evler, sokaklar, mahalleler, şehirler ve komşular birer birer kayboluyorlar.
Geçmişteki evler, sokaklar, mahalleler, şehirler ve komşular artık masallarda, öykülerde, şiirlerde ve romanlarda yaşıyorlar.
O lapa lapa yağan karlar birdenbire uzaklara göç ettiler.
Çocuklar o karları geçmiş zaman fotoğraflarında görüyorlar.
Kuşlar şehirlere gelmiyor artık.
*
Eski zaman bahçeli evlerinin yerini çok katlı - gürültülü apartman daireleri, dubleksler, tripleksler, plazalar alıyor.
Kalorifer ve doğalgazlı binalar yapılıyor.
Güneş enerjisinden yararlanılmıyor.
Mevsimlerin renkleri küresel ısınmayla birlikte değişiyor.
*
Dünyanın neresinde olursa olsun her insanın çocukluk döneminden kalma bir ev hatırası vardır.
Ama bu hatırada her evin güzel bir hikayesi yazılmalı.
Ev dediğin bahçeli olmalı.
Bahçesinde ağaçlar, çiçekler, hayvanlar, kuşlar olmalı.
İçinde şömine, soba ve mangalı olmalı.
Çevresinde iyi komşuları olmalı.