Saruhan Beyliği: ADALA KIZ KÖPRÜSÜ

KIZ KÖPRÜSÜ –ADALA-SALİHLİ -MANİSA

Saruhan Beyliği: ADALA KIZ KÖPRÜSÜ
26 Haziran 2018 - 14:07

Salihli ilçesinde, Adala‟nın yaklaşık 3 km kuzeydoğusunda ve Demirköprü Barajı seddinin yaklaşık 1 km güneybatısında yer alan Kız Köprüsü, Gediz Vadisi'nin daraldığı bir noktada, vadinin iki yanındaki taraça düzlükleri birleştirecek şekilde inşa edilen 97.5 metre uzunluktaki bu büyük ve zarif taş köprü, yerli kayadan oluşan sağlam zemine oturması ve yer seçiminin yanı sıra tasarımındaki mükemmellikler nedeniyle günümüze sapasağlam gelebilmiştir. 
Kuzeybatı – Güneydoğu istikametinde uzanan köprünün zeminden en yüksek noktası, 11,5 metre ve korkuluklar dahil tabliye genişliği 3,4 metredir. Yuvarlak kemerli altı ayak üzerinde yükselen Kız Köprüsü'nün merkezindeki kemer, büyük ve yüksekken iki yanındaki kemerler, arazi yapısına bağlı olarak farklı büyüklüklerdedir. Bu nedenle büyük kemerin kilit taşından itibaren iki tarafa doğru hafif birer eğimle alçalan köprü, ana kemerli veya dik kemerli köprülerin mimari özelliklerini gösterir. Ayak ve kemerlerinin iç kısımlarında kesme taş kullanılan köprü gövdesi gnays, şist gibi yerli taşlardan harçlı örgü ile inşa edilmiştir. Üst kısımlarında ve iki yandaki 40'ar cm kalınlıktaki korkuluk duvarlarında bazalt ve benzeri volkanik kayaçların kullanımı ile göze çarpan işçilik farklılıkları Kız Köprüsü'nün bir çok kez onarım gördüğü, yakın zamanda ve esaslı bir şekilde yapılan tamiratların birinde köprünün tabliye kısmının yeniden inşa edildiğine dair belirgin işaretlerdir.

Kız Köprüsü'nün kitabesi yoktur ve büyük kemerin kilit taşı üzerindeki kitabe boşluğu da muhtemelen yerine konulmayan ya da günümüze ulaşmayan tamirat kitabesine aittir. Hakkındaki arşiv kayıtları da tespit edilemeyen köprünün, kim tarafından ve ne zaman inşa edildiği konusunda farklı anlatımlar ve görüşler bulunmaktadır. Araştırmacı İbrahim Çiçek "Tarih İçinde Adala ve Köyleri" adlı kitabında "Adala'nın Lidyalılar'a ait bir kasaba olduğunu, yanından geçen Gediz Irmağı'na da Kız Çayı denildiğini, bu çay üzerine yapılan köprünün Krezüs'ün kızına ait olduğunu bu nedenle de Kız Köprüsü denildiğini" anlatan rivayeti nakleder.

Sanat Tarihi Profesörü Fügen İlter "Köprülerin ana gözlerinde dairesel kemer kullanma modasının Anadolu Beylikleri Dönemi'nde başladığını belirtir. (İlter – 1978) Havzası'nda Sart, Salihli, Adala ve Dibek Dağı çevresinin yanı sıra Demirci, Gördes, Kula ve Alaşehir'e kadar uzanan yollarda ulaşımın her mevsimde kesintisiz sağlandığı tek kavşak noktası olmuştur.

Kaynak: http://jeoparkbelediyelerbirligi.com
Fotoğraflar: Erol şaşmaz


FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum