İPEK AKGÜL YAZDI: AĞLAYAN KAYA NİOBE

           AĞLAYAN KAYA NİOBE

Ağlayan Kaya, Spil Dağı eteklerinde bulunan doğal bir eserdir.

Bugün Spil Dağı'nın eteklerinde Ağlayan Kaya ya da diğer adıyla Niobe Kayası olarak bilinen kayanın bir sanat  eseri olup olmadığı antik çağdan beri tartışılır. Doğal aşınma sonucu başı önüne eğik, ağlayan bir kadın görünümü kazanmıştır. Eski Yunan mitolojisi yoluyla günümüze gelmiş öyküsüyle yitirdiği çocuklarının ardından gözyaşı döken kahırlı anaların simgesi haline gelmiş Frigyalı (veya Lidyalı) Tantalus'un kızı Niobe'nin, Zeus tarafından burada taşa dönüştürüldüğüne inanılır.

 Spil Dağı'nda ayrıca, Yarıkkaya mevkiinde Niobe'nin erkek kardeşi Pelops ile ilişkilendirilerek "Pelops'un Tahtı" şeklinde adlandırılan ve Frig kült sanatının izlerini taşıdığı ve evvelce bir heykelin yerleştirilmiş olması muhtemel bir "oturak" veya "sunak" bulunmaktadır.

Niobe,   Babası Tantalos ve kardeşi Pelpos gibi, Anadolu'ya özgü bir efsanedir.

Yarı-tanrı Tantalos'un kızı Niobe, Magnesia (Manisa)'nın Sipylos Dağı yöresinde doğmuş, tanrıça Hera (kimi kaynaklarda Leto olarak geçer.) ile birlikte çocuklukları bu yörede geçmiştir. Daha sonra Niobe, Thebai kralı Amphion ile evlenir ve yedisi kız, yedisi erkek on dört (kimi kaynaklara göre altısı kız altısı erkek on iki) çocuğu olur. Çocukluk arkadaşı ve Zeus'un eşi Hera'nın ise Apollon ve Artemis olmak üzere iki çocuğu vardır.

Zamanla Niobe, tanrıça Hera'yı küçümser ve Thebai halkına, kendisine tapmalarını buyurur. Hera'nın sadece iki çocuğunun olduğunu söyleyerek kendisini Hera'dan üstün görür. Tanrıça Hera, o sırada menderes Irmağının kıyısında dinlenirken, bir rüzgâr, Niobe'nin bu sözlerini kulağına fısıldar.

Her fırsatta çocuklarının sayısı ile gururlanan Niobe, topu topu iki çocuğu olduğunu söyleyerek küçümsediği Hera'yı öfkelendirir. Hera, çocuklarından; Niobe'yi cezalandırmalarını ister. Apollon ve Artemis de, oklarıyla Niobe'nin bütün çocuklarını öldürür. Niobe, çocuklarının cesetleri başında günlerce ağlar. Sonunda Tanrı Zeus, Niobe'nin haline acır ve ıstırabına son vermek için, onu ağladığı yerde taş haline getirir.

   Efsaneye göre ;   Niobe’nin Dağın yamacında duran kadın başı, görüntüsündeki kayaya çok yakından bakıldığında gözyaşlarının aktığı görülürmüş. Başka bir söylenti de eğer yanında oynayan çocuklar olursa gözyaşları kesilirmiş.

Spil (Sipylos) yamacındaki kadın başı şeklindeki bu kayanın, göz çukurunu andıran girintilerinden sızan -daha doğrusu, yakın zamanda kuruduğu için artık sızmayan- su, Niobe'nin gözyaşları olarak yorumlanır. Halk, buraya "Ağlayan Kaya", "Niobe kayası" der. Yakından bakıldığında, sıradan doğal bir kaya oluşumu; batı yönünde biraz uzaklaşılarak bakıldığında ise kadın başı şeklinde görünen bu kaya, hâlâ çok ziyâret edilen bir yerdir. Manisa'nın sarı üzümlerinin ilk olarak Niobe'nin gözyaşlarıyla sulanan bağlarda yetiştiği söylenir.

Bugün Spil Dağı'nın eteklerinde Ağlayan Kaya ya da diğer adıyla Niobe Kayası olarak bilinen kayanın bir sanat eseri olup olmadığı antik çağdan beri tartışılır. Doğal aşınma sonucu başı önüne eğik, ağlayan bir kadın görünümü kazanmıştır. Eski Yunan yazarlarının yapıtlarında da sözü edilen kayanın Zeus’un taşa dönüştürdüğü Niobe’yi temsil ettiğine inanılır.

Niobe, Yunan mitolojisinde, Lidya kralı Tantalos’un kızı ve Yunanistan’daki Tebai kralı Amphion’un karısı ve yitirdiği çocuklarının ardından gözyaşı döken kahırlı anaların simgesiymiş.

Ağlayan Kaya efsanesinden Herakles Destanında  da bahsedilmiştir. Aynı zamanda da pek çok sanat eserine konu olmuştur.

 Ağlayan Kaya’nın yanında bir de amfi tiyatro bulunmaktadır.Sonradan yapılmıştır. Yazın orada film gösterimi yapılmaktadır.

Birkaç kilometre ötede, Sipylos Dağı'nın yamaçlarında, çaliliklar arasında bir başka kaya daha vardır. Ana Tanrıça Kybele'nin burada bir anıtı vardır. Ağlayan Kaya turizm açısından da önemlidir. Hala turistler tarafından ziyaret edilmektedir.