100 yıldır birlikteler: Huzurun korucuları

~VAN’ın Erciş ilçesine bağlı Ulupamir köyüne gidiyoruz. Yolda kartpostallardaki gibi görüntüler var. Ancak sakinleri için bu köye erişmek bizimki gibi keyifli olmamış. Ulupamir köyünün tarihi 100 yıl öncesinden başlıyor.

RUSYA, ÇİN VE AFGANİSTAN

Rusya’daki devrimden sonra bölgedeki Kırgız Türkleri önce Çin’e, oradan Afganistan’ın Pamir Dağları’na gelmişler. Afgan savaşından hemen önce, 1978’de 35-40 hanelik bir grup yeniden yollara düşmüş. Afganistan’dan Pakistan’a geçmişler. Dört yıl Pakistan’da kaldıktan sonra ABD ve Türkiye’ye sığınma başvurusunda bulunmuşlar. 1982’de dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in girişimiyle Türkiye’ye getirilmişler. İklimlerine en uygun yer olduğu için Van’ın Erciş ilçesine bağlı köye yerleştirilmişler. Köyün ismi de geldikleri yer olan ‘Pamir’den esinlenilerek ‘Ulupamir’ adını almış.

Fakat huzurları uzun sürmedi. Bölgede terörün başlamasıyla Kırgız Türklerinin geçim kaynağı ‘terörle mücadele’ oldu. Koruculuk yapmaya başlayan köy 2006’dan beri 4 şehit verdi. En son geçen hafta terör örgütü PKK’nın kurduğu pusuyla şehit Nazım Taşkent, son bir yılda köyün verdiği ikinci şehitti.

100 yıldır birlikteler: Huzurun korucuları

ŞEHRE GİDENLER DÖNÜYOR

Ulupamir’in nüfusu 3 bine yakın. Devamlı ikâmet edenlerin sayısı 1700. Muhtar Eyüphan Koşar (36) köyde doğup büyüyen ilk nesilden. Bize şunları anlatıyor: “İlk geldiğimizde Kürtler kimdir, terör nedir bilmiyorduk. Terör başlayınca devletimize ve bayrağımıza sahip çıkacağız diyerek silahlandık. Devlet bize sahip çıktı, biz de yanında olduk. Örgütün de gözüne battık. İlk şehidimizi 2006’da verdik. Ancak bu bizi hırslandırdı. Şehre göç etmiş gençler geri geliyor. Temmuz’dan beri 80 aile döndü.”

100 yıldır birlikteler: Huzurun korucuları

BURADA YAŞAMAK KADER

Koşar, bu topraklarda yaşamayı görev değil kader olarak gördüklerini söylüyor: “Buradan kopamayışımızın en büyük sebebi bu aile. Ulupamir 100 yıldır beraber. Bugün 450 haneyiz. Ayrı olunca hiçbir şeyin tadı olmuyor. Buradaki en büyük zenginliğimiz köyde beraber olmamız. Tabii terör olmasa burada yaylalarda hayvancılığın en güzelini yapabilirdik. Eminim bu köy Batı’da bir yerde olsaydı muazzam gelişme olurdu.”

100 yıldır birlikteler: Huzurun korucuları

GENÇLERİN VATANI BURASI

Hem Afganistan’daki Pamir’i hem de Türkiye’deki Ulupamir’i bilen köyün eskilerinden biri Egemberi Korkmaz (66). Türkiye’ye geldiğinde 26 yaşında olan Korkmaz , yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Pamir’de geçimimiz iyiydi ama koşullar zordu. 1982’de Türkiye’ye geldik. ‘İnşallah burası Afganistan gibi olmaz’ diyerek yerleştik. Sonra terör belası çıktı. Bize saldırdılar. Şehitler verdik. Ama her şey Allah’tan. Önceden ‘Gelmese miydik’ diye pişman olurduk ama gençler böyle düşünmüyor. Burada doğdu ve büyüdüler. Onların vatanı burası.”

100 yıldır birlikteler: Huzurun korucuları

YÜZDE 99 EĞİTİM

Korkmaz’ın bu söylediğine bizzat tanıklık edebiliyoruz... Ziyaret ettiğimiz köy okulunda bütün sınıflar dolu. Köyün okullulaşma oranı yüzde 99. Anadilleri Kırgızca olan çocuklar Türkçeden sonra İngilizce’yi de kolaylıkla öğreniyor. İl ve ilçe çapındaki sınavlarda başarı oranları yüksek. Okula kimi zaman servisle kimi zaman at üstünde geliyorlar. Sınıfta “Ne olmak istiyorsunuz” diye sorunca kızlar “Doktor, öğretmen veya veteriner” diyor. Erkeklerinse tamamı asker veya polis olmak istiyor.

100 yıldır birlikteler: Huzurun korucuları